Çeýe çoýun we süýümli demir bilen deňeşdirilende, ikisiniň hem çoýun demir görnüşi bolandygyna garamazdan, olaryň aýratyn häsiýetleriniň bardygyny we dürli programmalar üçin amatlydygyna düşünmek möhümdir. Ine jikme-jik deňeşdirme:
1. Maddy düzümi we gurluşy
Çeýe demir:
Kompozisiýa:Çeýe demirdemir karbid (Fe3C) görnüşindäki uglerody öz içine alýan ýylylygy bejerýän ak guýma demir arkaly döredilýär. Annealing diýlip atlandyrylýan ýylylyk bejergisi, demir karbidini döwýär, uglerodyň düwün ýa-da rozet görnüşinde grafit emele getirmegine mümkinçilik berýär.
Gurluşy: Düwürtmek prosesi demiriň mikrostrukturasyny üýtgedýär, netijede ownuk, tertipsiz şekilli grafit bölejikleri bolýar. Bu gurluş materialy birneme çeýeligi we berkligi bilen üpjün edýär, ony adaty guýma demirden has az döwýär.
Süýümli demir:
Düzümi: Düwürtikli demir, düwünli ýa-da sferoid grafit demir diýlip hem atlandyrylýar, guýulmazdan ozal eredilen demir üçin magniý ýa-da seriý ýaly düwünlendiriji elementleri goşmak arkaly öndürilýär. Bu elementler uglerodyň sferoid (tegelek) grafit düwünleri hökmünde emele gelmegine sebäp bolýar.
Gurluşy: Süýümli demirdäki sferik grafit gurluşy, süýümliligini we täsir garşylygyny ýokarlandyrýar, çeýe demir bilen deňeşdirilende has ýokary mehaniki häsiýetleri berýär.
2. Mehaniki aýratynlyklary
Çeýe demir:
Dartyş güýji: Çeýe çoýun ortaça dartyş güýjüne eýe, adatça 350-den 450 MPa (megapaskal) aralygynda.
Çeýeligi: Düwürtiksiz stres astynda egilmäge ýa-da deformasiýa etmäge mümkinçilik berýän göwnejaý süýümliligi bar. Käbir çeýeligi talap edilýän programmalar üçin amatly edýär.
Täsiriň garşylygy: Adaty guýma demirden has berk bolsa-da, çeýe demir süýümli demir bilen deňeşdirilende az täsir edýär.
Süýümli demir:
Dartyş güýji: Süýümli demir has ýokary dartyş güýjüne eýe, derejesine we ýylylyk bejergisine baglylykda köplenç 400-den 800 MPa çenli bolýar.
Çeýeligi: ýokary süýümlidir, uzalma göterimleri adatça 10% bilen 20% arasynda bolýar, ýagny döwülmezden ozal ep-esli uzalyp bilýär.
Täsiriň garşylygy: Süýümli demir ajaýyp täsir garşylygy bilen tanalýar, dinamiki ýüklenmä ýa-da ýokary streslere sezewar bolan programmalar üçin amatly bolýar.
3. Goýmalar
Çeýe demir:
Umumy ulanyşlar: Çeýe çoýun köplenç orta güýç we käbir çeýeligi talap edýän turba armaturlary, ýaýlar we enjamlar ýaly has kiçi, has çylşyrymly guýmalarda ulanylýar.
Adaty gurşaw: Adatça sanitar-tehniki enjamlarda, gaz turbalarynda we ýeňil senagat önümlerinde ulanylýar. Materialyň şok we yrgyldylary siňdirmek ukyby ony mehaniki hereketlere ýa-da ýylylyk giňelmegine degişli gurnamalar üçin amatly edýär.
Süýümli demir:
Umumy ulanyşlar: Iň ýokary güýji we berkligi sebäpli süýümli demir awtoulag bölekleri (mysal üçin, krank milleri, dişli), agyr turba ulgamlary we gurluşykda gurluş bölekleri ýaly has uly we talap edilýän programmalarda ulanylýar.
Adaty gurşawlar: Süýümli demir ýokary basyşly turbageçirijilerde, suw we lagym ulgamlarynda we komponentleriň ep-esli mehaniki streslere ýa-da könelişen ýagdaýlarynda ulanmak üçin amatlydyr.
Netije
Çeýe demir we süýümli demir birmeňzeş däl. Dürli häsiýetleri we amaly önümleri bolan çoýun demirleriniň dürli görnüşleri.
Çeýe demir, tygşytly we orta mehaniki häsiýetleri ýeterlik bolan az talap edilýän programmalar üçin amatlydyr.
Munuň tersine, ýokary güýç, süýüm we täsir garşylygy talap edilýän has çylşyrymly şertler üçin süýümli demir saýlanýar.
Iş wagty: Awgust-24-2024